FLORIDA CÓ GÌ LẠ KHÔNG EM?
Lâm Nhung
Ba năm nay, số lượng người dọn về Florida càng ngày càng đông. Năm 2021, dân số của Florida chỉ có 21.78 triệu người. Đến năm 2024, dân số đã tăng lên 22.97 triệu. Năm vừa rồi, Florida đứng thứ 2 sau Texas trong 10 tiểu bang có dân số gia tăng cao nhất. Trong số những người dọn về Florida có khá đông người Việt Nam, cung cấp đủ thứ dịch vụ ăn uống, khiến đời sống của người Việt Nam ở Florida trở nên nhộn nhịp hơn. Lại có thêm một số khá nhiều tỷ phú từ New York dọn cả cơ ngơi lẫn cơ nghiệp về, khiến ngành kinh doanh và giao dịch thương mại của Florida trở nên bận rộn hơn. Phần lớn những tỷ phú dọn về Florida và tiếp tục kinh doanh là các CEO nắm những quỹ đầu tư vào chứng khoán có trị giá lên tới mấy chục tỷ. Cho nên, nếu Texas hiện nay được mệnh danh là Silicone Valley of the South thì Florida đang được gọi là Wall Street of the South.
1. Lý do khiến nhiều người dọn về Florida.
Những lý do chính:
Lý do thứ nhất: Đó là Florida không “lấy thêm“ thuế tiểu bang, thuế sinh lời cá nhân, và thuế thừa hưởng tài sản. Toàn là những thứ thuế mà các đại gia không muốn đóng.
Từ khi ông Biden lên làm tổng thống, chính sách “Tax the Rich / Đánh thuế nhà giàu” của ông đã khiến các tỷ phú tìm đường dời về những nơi không tính thêm nhiều thứ thuế khác cho tiểu bang, trong đó Florida. Như thế, họ chỉ trả thuế liên bang mà thôi. Chẳng hạn tại tiểu bang California, lợi tức kiếm trên $70,000 có thể phải “trả thêm” 10% thuế tiểu bang (state tax), và lợi nhuận cá nhân kiếm trên $600,000 có thể phải “trả thêm” 12% (capital gain tax).
Một trường hợp rõ ràng nhất là vào tháng 11 năm ngoái, ông chủ của công ty Amazon Jeff Bezos đã dọn nhà từ Seattle - Washington về Miami - Florida. Vào tháng 2 năm nay, ông bán một số cổ phiếu Amazon trị giá 4 tỷ. Nếu ông còn ở Seattle, ông phải trả thêm cho tiểu bang Washington khoảng $300 triệu, 7% thuế đánh trên số tiền lời ông kiếm được, nhưng nhờ ông đã dọn về Florida nên ông khỏi mất $300 triệu đó.
Lý do thứ hai: là giá nhà của Florida vẫn còn rẻ và nhà thì mới hơn hơn so với các tiểu bang khác như California, New York, Virginia … Những người Việt Nam đến cư ngụ ở Florida vào những năm 1975-1980, nếu họ mua nhà vào thời gian đó (khoảng $30,000 - $70,000 cho một căn nhà mới xây trong một khu khang trang), thì họ có thể trả hết nợ sau 7 năm - 10 năm, từ đó đời sống của họ trở nên thoải mái hơn. Còn một số người Việt Nam cư ngụ tại những tiểu bang đắt đỏ, khi về hưu, nếu bán nhà dọn về Florida, họ dư sức trả tiền mặt để mua một căn nhà mới keng trong một khu khá giả, mà vẫn còn dư tiền để sống sung túc trong những ngày còn lại. (Trừ trường hợp những người sống nhờ trợ cấp của chính phủ, nhất là một số đông người Việt Nam ở California, thì không ai muốn dọn về Florida, vì tiểu bang này không có những chương trình trợ cấp “phong lưu và vương giả” như nơi họ đang được hưởng.
Những lý do mới xuất hiện trong 3 năm nay:
Lý do thứ nhất: Sự di chuyển của người Mỹ về Florida tăng cao nhất là sau thời gian đại dịch Covid 19. Đại dịch này xảy ra vào giữa năm 2020, nên chính quyền của một số các tiểu bang thuộc Dân Chủ như California, Michigan, và New York …, đã ra lệnh đóng cửa toàn tiểu bang gần một năm trời, khiến cho việc làm ăn buôn bán của người dân bị gián đoạn, và việc học hành của con em bị đình trệ. Florida trong khi đó mở cửa lại sớm hơn các tiểu bang khác, cho nên vào cuối năm 2020 và đầu năm 2021, rất nhiều người đổ xô về Florida để đổi đời. Một số các đại gia của Wall Street và các chủ nhà hàng nổi tiếng của New York, đã dọn về Florida sinh sống và kinh doanh, tập trung vào 2 thành phố Miami và West Palm Beach. Một số khá đông người Việt Nam cũng dọn về ở khắp nơi tại tiểu bang này, phần lớn làm nghành địa ốc, hay mở nhà hàng, tiệm thực phẩm, và tiệm nails.
Lý do thứ hai: phong trào BLM của người da đen được chính quyền tại các tiểu bang Dân Chủ hỗ trợ, chủ trương giảm ngân sách cảnh sát, xem những tội cướp của và đánh người qua đường không phải là trọng tội, nên các anh chị em ta tha hồ muốn đánh ai thì đánh, muốn vào tiệm nào hôi của thì vào, vì họ biết chẳng ai dám đụng đến họ. Cộng thêm số lượng lớn di dân lậu kéo nhau về các tiểu bang này để hưởng nhiều phúc lợi. Những yếu tố này khiến dân địa phương vừa lo sợ vừa bất mãn. Vì vậy một số người phải dời đến các tiểu bang an toàn hơn như tiểu bang Florida để sinh sống.
Lý do thứ ba: Vụ kiện ông Trump của bà Tổng chưởng lý New York Letitia James, cho rằng trong nhiều năm qua ông đã gian lận bằng cách thổi phồng giá trị tài sản của mình lên hàng tỷ đô la để làm giàu, đưa đến kết quả vào tháng 2 năm 2024, buộc ông phải trả số tiển hơn $450 triệu, đã khiến cho các nhà kinh doanh bất động sản tại New York thất kinh hồn vía, và lo ngại rằng họ có thể bị bà Letitia James kiện bất cứ lúc nào. Trong kinh doanh bất động sản, các nhà kinh doanh thường đánh giá tài sản của họ lên mức cao nhất để được vay tiền nhiều nhất. Tuy nhiên, vay tiền mà trả không nổi thì toàn bộ tài sản sẽ bị ngân hàng chiếm hữu. Còn vay tiền mà trả hết, thì tài sản cũng có ngày bị bà Letitia James và ông thẩm phán Arthur Engoron dựng lên chứng cớ để chiếm đoạt. Vì vậy, các đại gia đang làm ăn tại New York đã suy nghĩ lại, và tìm đường chấp cánh xa bay đến một nơi an toàn hơn. Florida là một trong các tiểu bang an toàn cho các tỷ phú từ đời nào tới giờ, trừ khi một ngày nào đó đảng Dân Chủ lên nắm quyền.
2. Florida đã thay đổi như thế nào?
Sự gia tăng dân số đã biến Florida từ một tiểu bang nửa đỏ nửa xanh thành một tiểu bang hoàn toàn màu đỏ (Cộng Hoà), và được thêm 1 ghế trong Hạ Viện liên bang. Trước năm 2022, Florida có một bà dân biểu liên bang người Việt Nam thuộc đảng Dân Chủ sống tại Orlando. Sau khi Florida được thêm một ghế và phân chia lại ranh giới, bà bị lọt vào vùng thuộc đảng Cộng Hòa, nên đành phải rút lui không ra tranh cử năm 2022.
Thống đốc Ron DeSantis của tiểu bang Florida năm nay 45 tuổi, là một người bảo thủ thuộc đảng Cộng Hoà và đang trong nhiệm kỳ thứ 2. Lập Pháp Viện tiểu bang đa số cũng thuộc đảng Cộng Hoà. Nhờ vậy trong ba năm nay, ông DeSantis đã biến Florida thành một tiểu quốc gia, ban nhiều đạo luật phù hợp với sự đòi hỏi của đa số người dân trong tiểu bang nhưng có khi đi ngược với chủ trương WOKE, CRT, và DEI, là chủ trương được chính quyền ông Biden áp dụng ở cấp liên bang và khuyến khích các tiểu bang khác áp dụng, vì cho rằng những chủ trương này giúp gia tăng lợi ích và quyền hành cho người da đen, đồng tính, chuyển giới, và di dân lậu.
Những đạo luật mới ban hành trong ba năm nay của Florida gồm có: bảo vệ thai nhi (cấm phá thai sau 6 tuần), bảo vệ quyền phụ huynh (cấm các chương trình giảng dạy về giới tính và dục tính ở lớp mẫu giáo tới lớp ba), cấm lợi dụng bạo loạn để phá hoại tài sản của tiểu bang và tư nhân, cấm người vô gia cư cắm lều bừa bãi, và cấm “squatters” không được chiếm nhà người khác. Ông bị chính quyền ông Biden lên án là vi phạm tự do của phụ nữ và người đồng tính. Ông cũng bị truyền thông thiên tả lên án là độc tài phát xít, vi phạm hiến pháp Hoa Kỳ, và tặng cho ông biệt danh là “Don’t Say Gay”.
Tuy nhiên, dưới sự điều hành của ông DeSantis và sự hỗ trợ của Lập Pháp Viện tiểu bang, ngân sách của Florida trở nên thặng dư, được bầu là một trong các tiểu bang an toàn nhất, và ngành giáo dục của tiểu bang được xếp vào hạng cao nhất trên toàn nước Mỹ, trong mấy năm liên tiếp.
Sự gia tăng dân số cũng mang lại sự khổ sở cho người dân địa phương. Giá nhà thì tăng gần như gấp đôi vì dân miền Bắc sau khi bán nhà được giá cao để dọn về Florida, đã tranh dành nhau nâng giá lên để mua được nhà. Đường xá thì được xây thêm khắp nơi khiến dân Florida bắt đầu nếm mùi của nạn kẹt xe và nạn bánh xe có thể cán đinh bất cứ lúc nào.
Sinh hoạt của Người Việt Nam tại Florida.
Sự thay đổi lớn nhất cho người Việt Nam ở Florida là nhờ số lượng đông đảo người Việt Nam dọn về, (trong đó có cả các đại gia từ Việt Nam sang) đã tăng thêm nhiều cửa hàng, nhà hàng, và vườn trái cây. Trên Facebook đăng đầy những dịch vụ mua bán bất động sản, bán thực phẩm, thức ăn và cây trái, bao gồm luôn dịch vụ giao hàng đến tận nhà người tiêu thụ.
Số lượng người đi chùa và đi nhà thờ tăng lên gấp đôi, cho nên số tiền đóng góp vào chùa và nhà thờ cũng tăng gấp đôi. Tuy Florida có những ban đại diện được bầu lên để tổ chức họp mặt vui chơi cho cộng đồng, nhưng người Việt Nam thường sinh hoạt và đóng góp công của vào giáo xứ hay vào chùa, gần nơi họ sinh sống. Mỗi năm Tết đến, mỗi chùa và mỗi giáo xứ, cũng như mỗi hội đoàn đều tổ chức Tết linh đình vào những ngày khác nhau để mọi người được ăn Tết nhiều ngày tại nhiều nơi khác nhau. Chẳng hạn như chung quanh vùng Tampa Bay, trong chu vi 50 miles và trong 3 tuần lễ, người Việt Nam có thể đến tham dự Tết do 2 hay 3 cộng đồng tổ chức, hoặc đến ăn Tết tại 5 chùa và 3 giáo xứ.
Mỗi cuối tuần, có chợ trời bán rau, trái cây, cây kiểng và cây ăn trái; có chợ đêm bán thức ăn. Mỗi Chúa Nhật, tại chùa hay nhà thờ có bán thêm thức ăn để gây quỹ. Chủ tiệm không có giờ nấu ăn, cho nên thức ăn mang ra đều bán hết.
Florida lại có nhiều nơi câu cá và nhiều sòng bài, cho nên đi câu hay đi Casino bao giờ cũng gặp đầy phe ta. Khách Việt Nam vào Casino phần đông là chủ tiệm nails và những người làm nails. Họ là khách VIP cho nên được ăn uống và ở khách sạn miễn phí. Mỗi vài tháng, Casino tổ chức show ca nhạc Việt Nam gồm toàn ca sĩ nổi tiếng, để “cám ơn quan khách” và để moi thêm tiền của khách. Nếu có 500 người tham dự, mỗi người thua $1000, thì tối hôm đó Casino thu được $500,000.
Tôi hỏi một chủ tiệm nails mỗi tháng thu vào bao nhiêu thì được cho biết là khoảng $15,000, chưa kể số tiền họ kiếm được do họ cũng làm nails luôn. Tôi hỏi một người làm nails mỗi tháng thu vào bao nhiêu thì họ cho biết mỗi tuần kiếm được $1,000 kể cả tiền típ. Hèn chi họ lái toàn xe SUV hiệu Lexus, BMW, Mercedes, và đeo đồng hồ Rolex hay xách tay LV, Chanel, và luôn cả Hermes. Các bà mẹ babysit cháu thì ngày nghỉ cũng thành khách của Casino, bà nào không biết kéo máy thì mỗi năm được tặng một xách tay hàng hiệu và được một chuyến về Việt Nam thăm bà con dòng họ.
Mùa đông là mùa tiệm nails kiếm tiền vì dân miền Bắc tràn về Florida để trốn lạnh, cho nên ai cũng dũa rất hăng hái. Mùa hè các “snow birds” trở về miền Bắc, tiệm nails vắng khách hơn cho nên bà con ta đi Việt Nam, vừa du lịch vừa mua thêm dụng cụ mang về.
Miami beach
Sinh hoạt của các tỷ phú tại Florida.
Theo tài liệu của Bloomberg, các công ty dịch vụ tài chính Wall Street đang dọn ra khỏi Big Apple của New York để chuyển đến Sun Belt - vùng đất trải dài khắp Đông Nam và Tây Nam nước Mỹ, và mang theo gần $1,000 tỷ tài sản. Cho đến tháng 8 năm 2023, đã có 158 tổ chức tài chính, với số tài sản trị giá 993 tỷ đô la, thành lập các văn phòng ở Florida, North Carolina, Tennessee, Texas và các tiểu bang ít tốn kém hơn. Tiếp theo sau là các công ty dịch vụ tài chính khổng lồ khác như Credit Suisse, Goldman Sachs, Morgan Stanley, Barclays, UBS, Citigroup, AllianceBernstein.
Hai thành phố lớn của Florida là Miami (nơi đang được gọi là Wall Street of the South), và West Palm Beach (nơi ông Trump đang cư ngụ tại Mar-A-Lago của ông), đã tiến hành các dự án và công trình xây cất để chuẩn bị cho việc “chiếm” luôn những giao dịch của sàn chứng khoán từ New York. Vào tháng 11 năm 2023, tỷ phú Ken Griffin, người điều hành hedge fund Citadel tuyên bố: Miami sẽ vượt qua thành phố New York để trở thành thủ đô tài chính của Mỹ.
Miami đã trở thành nơi có những thương hiệu cao cấp nhất của Mỹ trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Đa số tập trung vào khu tài chính nổi tiếng Brickell, nằm sát bãi biển Miami và khu thương mại The Plaza Coral Gables tại Coral Gables, một vùng ngoại ô giàu có về phía nam Miami. Miami hiện là trung tâm tài chính quốc tế lớn thứ hai ở phía Đông của Hoa Kỳ, và xếp thứ 24 trên toàn cầu và thứ 7 trên toàn quốc theo báo cáo của bản mới nhất của Global Financial Centres Index.
Miami tại khu vực được gọi là Wall Street South sắp có cơ sở chứng khoán đầu tiên với sàn giao dịch và sàn giao dịch điện tử. Miami International Holdings cho biết sàn giao dịch Miax Sapphire mới của họ sẽ bao gồm một tầng tại 545 Wyn trong khu phố Wynwood của Miami, dự kiến sẽ hoạt động vào gần cuối năm 2024. Những công ty lo các dịch vụ đầu tư cho khách hàng nổi tiếng như Icahn Capital Management, Citadel Hedge Fund và Citadel Securities đã chọn Miami là trụ sở thường trực của công ty
Microsoft, Google, Apple đã có văn phòng đại diện đặc trách Châu Mỹ Latin tại Miami từ 10 năm nay. Gần đây đã dọn về hai khu thương mại Brickell và The Plaza Coral Gables.
Amazon cũng thành lập kho hàng ở Ruskin, trung tâm Florida từ năm 2016 để lo nhiệm vụ đóng gói và vận chuyển hàng đến mọi nơi trong tiểu bang. Ông chủ của Amazon cũng là người thành lập công ty Blue Origin ở Cape Canaveral, đảm trách dịch vụ chở người đi vòng quanh quỹ đạo. Gần đây ông vừa mở thêm văn phòng ở Miami. Một trong các đầu tư ông nhắm tới là chi 60 triệu để thành lập nông trại sản xuất thịt bò “chay”. Kế hoạch này bị thống đốc DeSantis dẹp tắt vì muốn bảo vệ ngành chăn nuôi và muốn dân Florida thưởng thức thịt bò …thứ thiệt.
West Palm Beach nổi tiếng với khu thương mại CityPlace, bao gồm các văn phòng giao dịch, tiệm ăn, và trung tâm mua sắm hàng hiệu. Palm Beach, một hòn đảo của West Palm Beach, là nơi tập trung nhiều nhà tỷ phú nhất. Báo cáo ngày 6/4/2024 cho biết Palm Beach có khoảng 58 tỷ phú.
Khu nhà giàu của các tỷ phú.
-Indian Creek Village của Miami - nơi được gọi là Billionaire Bunker. Có các tỷ phú được nhiều người biết đến như ông chủ Amazon Jeff Bezos, gia đình Ivanka Trump, Tom Brady, Carl Icahn, Eddie Lampert, và ca sĩ David Guetta.
-Palm Beach - còn được gọi là Florida's billionaire hub. Gồm các đại gia nằm trong danh sách Forbes, đa số là chủ nhân các đội bóng và CEO của các công ty đầu tư chứng khoán.
-Juniper Island:
Nơi tập trung các ngôi sao golf nổi tiếng, vì nơi đây có sân golf Bear's Club do Nicklaus thành lập vào năm 1999. Trong số các cư dân ở hòn đảo này gồm có: Tiger Woods, Celine Dion, Michael Jordan, Kid Rock, Olivia Newton-John, Vanderbilt.
Tỷ Phú nào đã dọn về Florida:
Theo dữ liệu từ Forbes, tính đến ngày 24 tháng 3 năm 2023, Florida có 79 tỷ phú. Những tỷ phú nổi tiếng dọn về vài năm nay gồm có:
Donald Trump
Ivanka Trump và chồng là Jared Kushner.
Bill Gates
Carl Icahn, Icahn Capital Management
Guy Fieri, Food Network
Larry Ellison, người thiết lập công ty Oracle
Tommy Hilfiger, nhà thiết kế thời trang
Ken Griffin, Citadel
Peter Thiel, Venture-capitalist
Douglas Sacks, Goldman Sachs
Scott Shleifer, Tiger Global Management
Dan Loeb, Third Point
Paul Singer, Elliott Management
David Tepper, Appaloosa Management
Thomas Peterffy, discount brokerage
Cathy Wood, ARK Investment Management
-Ngành giải trí: Ca sĩ Beyonce, Cher, Billy Joel. Tài tử Julia Robert, Dwayne Johnson, John Travota.
-Ngành thể thao: Tim Tebow, Tyson Wood, Serena Williams.
-Ngành truyền thông: Tucker Carlson, Sean Hanity, Bret Baier, Ana Navarro (người đồng dẫn chương trình "The View"
Florida hiện nay liên tục đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng để đáp ứng nhu cầu của các cộng đồng doanh nghiệp khổng lồ đang phát triển rất mạnh và rất nhanh. Việc này bao gồm mở rộng đường cao tốc, cải thiện giao thông công cộng và nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ để hỗ trợ nhu cầu kỹ thuật số của các doanh nghiệp hiện đại. Các tỷ phú hedge fund đa số đã có mặt và lập văn phòng ở Miami và đang giao dịch chứng khoán tại đây. Không biết khi nào mới ắm luôn sàn giao dịch chứng khoán của New York. Riêng về người Việt Nam thì thấy ai cũng vui vẻ. Người già không còn bao nhiêu, ở nhà chăm cháu và chăm khu vườn nho nhỏ. Giới trung niên chiếm đa số, kiếm được nhiều tiền nên tiêu cũng nhiều, vì biết một tuần sau tiền sẽ vào túi trở lại. Đám con nít lớn lên được đạo luật bảo vệ quyền của phụ huynh nên không sợ nhà trường xách đầu cho đi chuyển giới bất tử. Một điểm son cho con em những gia đình theo đạo công giáo, nhờ gia nhập Thiếu Nhi Thánh Thể, được dạy dỗ và huấn luyện để trở nên lễ phép, hiền lành, có tinh thần trách nhiệm; và cũng nhờ sinh hoạt với nhau trong tiểu bang và với đoàn thể ở các tiểu bang khác, đã giúp đỡ nhau và giúp đỡ cộng đồng, tạo thành tiếng vang trong các giáo xứ và cộng đồng người Mỹ.
