Marketplace (CBC) thử nghiệm 14 nhãn hiệu trứng gà để xem xét sự khác biệt về dinh dưỡng. Trứng được mua trong siêu thị vùng Greater Toronto. 29 tá trứng được gởi tới phòng xét nghiệm khoa học thực phẩm để đo lường mức cholesterol, chất đạm, omega 3, sinh tố A, D và E.

Kết quả được gởi đến Chuyên viên Ăn Kiêng Aja Gyimah,  sinh viên Tiến sĩ đại học Toronto: Jennifer Lee và  Chuyên viên Dinh dưỡng và giáo sư đại học Alberta: Doug Korver.

Trứng gà Truyền Thống và trứng gà Hữu Cơ (organic)

Trong so sánh đầu tiên, nhóm Marketplace so sánh 2 nhóm trứng này từ 2 siêu thị lớn Loblaws và Sobeys, bán trứng của hai công ty sản xuất trứng lớn là Burnbrae và LH Gray.

Trước hết phải định nghĩa Truyền Thống và Hữu Cơ.

Trứng gà Truyền Thống là do các trại gà đẻ trứng theo phương pháp nhốt chuồng, mỗi con gà mái một ngăn, ngăn này hẹp đến mức gà không quay ngang được mà chỉ có đứng lên ngồi xuống. Đáy ngăn nghiêng để trứng rớt ra ngoài. Phương pháp này năng xuất cao nhưng bị coi là vô nhân đạo.

Sau này, các trại gà đẻ trứng thay đổi bằng cách không còn mỗi con gà một ngăn mà làm một ngăn 2 gà hoặc một ngăn 4-6 gà, nhưng nói chung là vẫn đông đúc chật hẹp chứ không thoải mái cho gà. Thực phẩm cho gà là cám công nghiệp pha trộn nhiều thứ. Loại trứng gà này rẻ tiền nhất do tiết kiệm diện tích chuồng trại. Giá trung bình chỉ 3.23$ một vỉ 12 trứng. 2/3 trứng gà sản xuất tại Canada là theo phương pháp truyền thống.

Còn trứng gà Hữu Cơ (organic egg) thì tiêu chuẩn rất là nghiêm ngặt.

Một trại trứng gà chỉ được công nhận Hữu Cơ khi được chứng nhận bởi Canada Food Inspection Agency (CFIA-Cơ quan Thanh tra Thực phẩm Canada). Vỉ trứng này được quyền mang huy hiệu Canada Organic logo. Không phải là được chứng nhận một lần rồi có giá trị mãi mãi mà trại phải được thanh tra và xác nhận hàng năm (recertification process every year). Việc thanh tra này được thực hiện bởi cả CFIA và Egg Farmers of Canada (EFC- Hiệp Hội sản xuất trứng gà Canada) dưới Animal Care Program (Chương trình săn sóc gia súc) hàng năm.

Tiêu chuẩn để được coi là trứng gà Organic là:

• Gà mái phải được chạy nhẩy đi lại thoải mái trong nhà chuồng không đông đúc và được đi ra ngoài trời không mái che (outdoor) khi thời tiết tốt. Tiếng Anh còn gọi là Free Range hens. Cần phân biệt giữa Free Range và Free Run (xem phần dưới)
• Gà được ăn thực phẩm hữu cơ, không chứa thuốc kháng sinh và không chứa vi sinh vật biến đổi gene (GMO-genetically modified organisms).

Gà mái organic (free range)

Chính vì tiêu chuẩn rất nghiêm ngặt này đã đẩy chi phí sản xuất trứng Organic lên cao, trung bình là 7$ một vỉ. Trong khi những trại trứng truyền thống có thể có đến mấy chục ngàn gà mái thì phần lớn những trại trứng Organic chỉ có 500 gà. Vì cùng diện tích chuồng trại mà nuôi được ít gà hơn, ngoài ra còn phải tốn nhiều công lao hơn. Trong mùa hè ấm áp, gà Organic suốt ngày ở ngoài sân cỏ, chủ nhân phải để mắt trông nom, đến tối gà mới chịu vô nhà chuồng. Gà cũng đẻ trứng rải rác khắp sàn nhà chuồng hay trên sân cỏ, chủ nhân phải đi nhặt trứng mất thì giờ.

Trứng gà Hữu Cơ và trứng gà Chạy Bộ (free-run egg)

Người Việt hay quen thuộc với từ “gà chạy bộ”, tức không phải gà nhốt chuồng. Nhưng gà Free Run khác với gà Organic (Free Range) ở chỗ gà Free Run chỉ chạy trong nhà chuồng có mái che chứ không được đi ra ngoài trời không có mái che như gà Organic. Cho nên trứng Free Run đắt hơn trứng truyền thống nhưng lại rẻ hơn trứng Organic. Trứng gà Chạy Bộ giá trung bình là 6$ một tá.

Cùng mang tiếng là Free Run nhưng có trại thì gà tương đối được đi lại thoải mái vì rộng rãi nhưng có trại tham lam cho quá nhiều gà vào nhà chuồng nên gà cũng không thực sự thoải mái. 2 hình dưới đây cho thấy tình trạng này.

Free Run thoải mái

Free Run chật chội.

Phân tích thành phần dinh dưỡng của 3 loại trứng

Kết quả phân tích của Phòng xét nghiệm thực phẩm cho kết quả như sau:

• Không có khác biệt lớn lao trong thành phần dinh dưỡng giữa trứng gà Truyền Thống và trứng gà Hữu Cơ, ngoại trừ chất Omega-3 thì trứng gà Organic có nhiều hơn (0.13g so với 0.05g). Omega-3 là chất acid béo cần thiết cho cơ thể mà Dinh Dưỡng Học khuyến cáo đàn ông cần 1.6g/ngày còn đàn bà cần 1.1g/ngày. Trong vài trường hợp thì trứng gà Truyền Thống lại còn có vài sinh tố cao hơn trứng gà Organic.
• Cùng là trứng gà Organic nhưng trứng trại nhỏ ít gà thì có nhiều vitamin E hơn trứng trại lớn nhiều gà (3.25 mg/trứng so với 2.16 mg/trứng). Trại nhỏ có khoảng 500 gà đẻ còn trại lớn có vài ngàn con.
• Trứng gà Organic có vitamin D nhiều hơn 34% so với trứng gà Free Run.

Giải thích lý do tại sao không có quá nhiều khác biệt về dinh dưỡng giữa 3 loại trứng, Hiệp Hội Sản Xuất Trứng Gà Canada nói rằng tuy phương pháp nuôi có khác nhau nhưng về cơ bản thì thức ăn của 3 loại gà tương tự nhau. Trứng thì khác với thịt, vì thịt của gà vận động nhiều thì có phần săn chắc hơn thịt của gà ít vận động.

Nói tóm lại thì về mặt kinh tế, bạn mua trứng Truyền Thống lợi hơn vì giá rẻ mà vẫn bổ dưỡng không thua 2 loại trứng kia nhiều lắm. Cứ trứng nào giá rẻ nhất là bạn biết đó là trứng gà Truyền Thống, trên vỉ không đề các chữ như Free Range, Free Run, Organic. Còn nếu bạn là người coi trọng nhân đạo cho súc vật thì bạn mua trứng Organic hoặc Free Run để khuyến khích các nhà sản xuất dùng phương pháp nuôi thoải mái cho gà. Trứng gà nâu có phần đắt hơn trứng gà trắng vì được coi là thơm ngon hơn.

Caitlin Taylor, Anu Singh, Charlsie Agro

Marketplace, CBC.

Vietvancouver.ca phỏng dịch