Tối nay, trước hết, tôi muốn nói chuyện trực tiếp với người dân Mỹ, những người bạn và láng giềng thân thiết nhất của chúng tôi.
Đây là một quyết định không chỉ gây tổn hại cho người dân Canada, mà quan trọng hơn, nó còn có những hậu quả thực sự đối với chính bạn, người dân Mỹ. Như tôi đã nhiều lần nhấn mạnh, thuế quan đánh vào Canada sẽ khiến công việc của bạn gặp rủi ro, có thể dẫn đến việc đóng cửa các nhà máy lắp ráp ô tô và các cơ sở sản xuất khác tại Mỹ. Nó sẽ làm tăng chi phí của bạn, bao gồm cả thực phẩm trong siêu thị và xăng dầu tại các trạm nhiên liệu.
Nó cũng sẽ làm gián đoạn nguồn cung cấp các mặt hàng thiết yếu với giá cả phải chăng, vốn rất quan trọng đối với an ninh của chúng ta, chẳng hạn như nickel, kali, uranium, thép và nhôm. Hơn nữa, nó vi phạm thỏa thuận thương mại tự do mà Tổng thống và tôi, cùng với đối tác Mexico, đã đàm phán và ký kết cách đây vài năm.
Nhưng không nhất thiết phải như vậy. Như Tổng thống John F. Kennedy đã nói từ nhiều năm trước: "Địa lý khiến chúng ta trở thành láng giềng. Lịch sử khiến chúng ta trở thành bạn bè. Kinh tế khiến chúng ta trở thành đối tác. Và nhu cầu khiến chúng ta trở thành đồng minh."
Điều đó đã đúng trong nhiều thập kỷ trước khi Tổng thống Kennedy nhậm chức và tiếp tục đúng trong những thập kỷ sau đó. Từ những bãi biển Normandy đến những ngọn núi trên bán đảo Triều Tiên, từ cánh đồng Flanders đến những con phố ở Kandahar, chúng tôi đã chiến đấu và hy sinh bên cạnh các bạn trong những giờ phút đen tối nhất của các bạn.
Trong cuộc khủng hoảng con tin Iran kéo dài 444 ngày, chúng tôi đã làm việc không ngừng nghỉ từ đại sứ quán của mình để giúp những người đồng hương vô tội của các bạn trở về nhà. Mùa hè năm 2005, khi cơn bão Katrina tàn phá thành phố New Orleans vĩ đại của các bạn, hay chỉ vài tuần trước, khi chúng tôi điều máy bay chữa cháy đến giúp dập tắt các đám cháy rừng ở California.
Và vào ngày mà cả thế giới sững lại – ngày 11 tháng 9 năm 2001 – chúng tôi đã cung cấp nơi trú ẩn cho các hành khách bị mắc kẹt và máy bay phải hạ cánh khẩn cấp. Chúng tôi luôn sát cánh bên các bạn, cùng đau thương với các bạn, người dân Mỹ.
Cùng nhau, chúng ta đã xây dựng mối quan hệ kinh tế, quân sự và an ninh thành công nhất mà thế giới từng thấy – một mối quan hệ mà cả thế giới phải ghen tị.
Vâng, chúng ta đã từng có những khác biệt trong quá khứ, nhưng chúng ta luôn tìm được cách vượt qua. Như tôi đã nói trước đây, nếu Tổng thống Trump muốn mang đến một thời kỳ hoàng kim mới cho Hoa Kỳ, con đường tốt hơn chính là hợp tác với Canada, chứ không phải trừng phạt chúng tôi.
Canada có các khoáng sản quan trọng, nguồn năng lượng đáng tin cậy và giá cả hợp lý, thể chế dân chủ ổn định, các giá trị chung và tài nguyên thiên nhiên mà các bạn cần. Canada có đầy đủ các yếu tố cần thiết để xây dựng một nền kinh tế Bắc Mỹ thịnh vượng và vững chắc, và chúng tôi sẵn sàng hợp tác.
Hãy dành chút thời gian để nói về biên giới chung của chúng ta. Biên giới của chúng ta đã an toàn và được kiểm soát tốt, nhưng vẫn luôn có việc cần làm.
Chưa đến 1% lượng fentanyl và chưa đến 1% số vụ vượt biên trái phép vào Hoa Kỳ đến từ Canada. Nhưng khi lắng nghe những lo lắng từ cả người Canada và người Mỹ, bao gồm cả Tổng thống Hoa Kỳ, chúng tôi đã hành động.
Chúng tôi đã khởi động kế hoạch biên giới trị giá 1,3 tỷ đô la, và nó đang mang lại kết quả. Bởi vì chúng tôi cũng đau lòng trước nạn fentanyl – loại ma túy đã tàn phá các cộng đồng và gây ra quá nhiều đau thương cho vô số gia đình trên khắp Canada, cũng giống như ở Hoa Kỳ. Một loại ma túy mà chúng tôi cũng muốn quét sạch khỏi Trái Đất, và những kẻ buôn bán nó phải bị trừng phạt. Với tư cách là láng giềng, chúng ta phải hợp tác để giải quyết vấn đề này.
Thật không may, các hành động được thực hiện hôm nay bởi Nhà Trắng đã chia rẽ chúng ta thay vì đưa chúng ta xích lại gần nhau hơn.
Tối nay, tôi tuyên bố rằng Canada sẽ đáp trả bằng thuế 25% đối với 155 tỷ đô la hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ.
Điều này bao gồm việc áp thuế ngay lập tức lên 30 tỷ đô la hàng hóa kể từ thứ Ba, và tiếp theo là 125 tỷ đô la hàng hóa khác trong vòng 21 ngày, để cho phép các công ty Canada tìm nguồn cung cấp thay thế.
Biện pháp đáp trả của chúng tôi sẽ rộng rãi và bao gồm các mặt hàng hàng ngày như bia Mỹ, rượu vang và rượu bourbon, trái cây và nước ép trái cây (bao gồm nước cam), cũng như rau củ, nước hoa, quần áo và giày dép.
Nó cũng sẽ áp dụng cho các sản phẩm tiêu dùng lớn như thiết bị gia dụng, đồ nội thất và dụng cụ thể thao, cũng như các nguyên vật liệu như gỗ xẻ và nhựa, cùng với nhiều mặt hàng khác. Ngoài ra, chúng tôi đang xem xét, cùng với các tỉnh và vùng lãnh thổ, một số biện pháp phi thuế quan, bao gồm cả những biện pháp liên quan đến khoáng sản quan trọng, mua sắm năng lượng và các mối quan hệ đối tác khác.
Chúng tôi sẽ kiên cường bảo vệ Canada.
Chúng tôi sẽ bảo vệ mối quan hệ láng giềng tốt nhất trên thế giới.
Với tất cả những điều đó, tôi cũng muốn nói trực tiếp với người dân Canada vào thời điểm này. Tôi biết nhiều người trong số các bạn đang lo lắng, nhưng tôi muốn các bạn biết rằng chúng ta sẽ cùng nhau vượt qua.
Chính phủ Canada, doanh nghiệp Canada, công đoàn Canada, xã hội dân sự Canada, các tỉnh trưởng – và hàng chục triệu người Canada từ bờ biển này sang bờ biển kia – đang đoàn kết. Đây là Team Canada ở trạng thái tốt nhất.
Tôi đã nói chuyện với Tổng thống Mexico. Chúng tôi cam kết hợp tác để đối phó với tình huống này.
Tôi có một lời kêu gọi đến tất cả người dân Canada: hãy đoàn kết.
Giờ là lúc để lựa chọn Canada.
Có nhiều cách để bạn đóng góp. Đó có thể là kiểm tra nhãn sản phẩm trong siêu thị và chọn hàng hóa sản xuất tại Canada.
Đó có thể là chọn rượu lúa mạch đen Canada thay vì bourbon của Kentucky, hoặc không mua nước cam Florida nữa.
Nó cũng có thể là thay đổi kế hoạch du lịch hè của bạn để khám phá những công viên quốc gia, địa điểm lịch sử và điểm du lịch tuyệt vời của đất nước ta.
Hãy ủng hộ các nhà sản xuất, công nhân, doanh nhân và nghệ sĩ của chúng ta.
Chúng ta không phải là một quốc gia hoàn hảo, nhưng Canada là quốc gia tuyệt vời nhất trên Trái Đất.
Không nơi nào tôi và 41 triệu đồng bào của chúng ta muốn sống hơn nơi này, và chúng ta sẽ vượt qua thách thức này – như chúng ta đã làm vô số lần trước đây – cùng nhau.
Cảm ơn. Merci.
Justin Trudeau
Thủ Tướng Canada
(Vietnamese version of PM Trudeau's speech to American and Canadian peoples on Feb, 1, 2025)
Viet Vancouver cảm ơn bạn Hien Quang (Facebook)